Në tre muajt e parë të vitit në vend hynë 115 milionë më shumë se vjet, kryesisht nga turizmi, eksportet, remitancat dhe investimet e huaja. Në po të njëjtin hark kohor valuta europiane u zhvlerësua me 1.29 pikë. Për ekspertët kjo sasi eurosh e hyrë nuk justifikon zhvlerësimin e euros në këto nivele.
“Mbiçmimi i lekut, që rrjedhimisht po sjell zhvlerësim të euros… për Bankën e Shqipërisë dhe Ministrinë e Financave dhe Ekonomisë po vijnë si pasojë e 4 faktorëve fondamentalë që janë turizmi, remitancat, eksportet dhe investimet e huaja.
Të dhënat nga Bilanci i Pagesave nga Banka Qendrore tregojnë se në tremujorin e parë të vitit të katër këta faktorë kanë pësuar rritje. duke madje shënuar nivele rekord. Por a e justifikon kjo ecuri zhvlerësimin e euros në këto nivele?”
Nëse në një periudhë të caktuar në Shqipëri hyn më shumë valutë, se sa del, atëherë prania e saj rritet, duke bërë që vlera e saj në treg të bjerë. Midis 624 milionë eurove që solli vetëm turizmi në tre muajt e parë të vitit, 308 milionë eurove të investimeve të huaja, 214 milionë eurove të emigrantëve, e llogarive të tjera që raporton Banka e Shqipërisë, Janar-Marsi pati një diferencë prej vetëm 115 milionë euro më shumë në Shqipëri se një vit më parë.
Në po të njëjtin hark kohor valuta europiane u zhvlerësua me 1.29 pikë duke rënë nga 114.5 lekë në fillim të janarit në 113.21 lekë në fund të marsit. Por a ishin 115 milionë eurot të mjaftueshme për të justifikuar këtë rënie?
“Po t’i kapësh të gjithë këta faktorë 1 e nga 1 në kohë, jam i bindur se dilet në konkluzionin se mbiçmimi i lekut dhe zhvlerësimi i euros është i pajustifikuar. Në mendimin tim ka të tjerë faktorë, krahas këtyre fondamentalë po çojnë nën nënçmimin e euros”, thotë eksperti bankar Kliton Vaso.
Për të mbështetur argumentet e tij, eksperti bankar Vaso i referohet edhe kursit të këmbimit gjatë periudhës së pandemisë.
“Euro ka filluar të zhvlerësohet fuqishëm në dy vitet e fundit. Kjo ka ndodhur edhe gjatë periudhës së pandemisë ku ne nuk patëm turizëm thuajse fare. Pra ky faktor duket të mos jetë edhe aq fondamental në nënçmimin e valutës europiane. Insistoj te faktorë të tjerë informal. Vetëm dje u kap një autobus me 100 euro cash. Imagjino sa autobusë hyjnë e dalin në ditë”, shprehet Vaso.
Prej fundvitit të shkuar euro po zhvlerësohet me ritme të shpejta duke u katapultuar në nivelet më të ulëta historike. Ekspertë të tregut valutor thonë se kjo po vjen si pasojë e sasisë së madhe të euros në treg, që krahas shifrave zyrtare, lidhet sipas tyre ngushtë edhe me faktorët informalë e kriminalë.(A2)
Discussion about this post