Matthias Weniger veshi një palë doreza të bardha dhe ngriti me kujdes një mbajtëse qiriri prej argjendi të njollosur, duke kërkuar një ngjitëse të verdhë në fund të saj.
Shandani është një nga 111 objektet e argjendta në Muzeun Kombëtar të Bavarisë që nazistët vodhën nga familjet hebreje gjatë Rajhut të Tretë në vitin 1939. Pikërisht atëherë ata urdhëruan të gjithë hebrenjtë gjermanë që të sillnin objektet e tyre personale prej argjendi në dyqanet e pengjeve në të gjithë Rajhut – një nga shumë ligjet e krijuara për të poshtëruar, ndëshkuar dhe përjashtuar hebrenjtë.
Ajo që filloi me diskriminimin dhe persekutimin anti-hebre në vitin 1933, pasi nazistët u ngjitën në pushtet në Gjermani, çoi në vrasjen e 6 milionë hebrenjve evropianë dhe të tjerëve në Holokaustin përpara se të përfundonte Lufta e Dytë Botërore me dorëzimin e Gjermanisë në 1945.
Weniger, i cili është kurator në muzeun e Mynihut dhe mbikëqyr përpjekjet e tij për rikthimin, e ka bërë misionin e tij që t’u kthejë sa më shumë objekte prej argjendi pasardhësve të pronarëve origjinalë.
“Këto objekte argjendi të dorëzuara në dyqanet peng janë shpesh të vetmet gjëra materiale që mbeten nga një ekzistencë e zhdukur në Holokaust,” tha Weniger për Associated Press në një intervistë javën e kaluar në punëtorinë e muzeut, ku ai shfaqi disa sende argjendi që kanë ende për t’u rikthyer.
“Prandaj është me të vërtetë e rëndësishme të përpiqemi të gjejmë familjet dhe t’u japim atyre objektet,” shtoi ai.
Mijëra copa të marra nga familjet hebreje u shkrinë në rreth 135 ton argjend dhe u përdorën për të ndihmuar përpjekjet e Gjermanisë për luftë. Por disa muze përfunduan me qindra copa argjendi si shandanët e përdorur për të ndezur qirinj në prag të Shabatit, gota Kiddush për të bekuar verën, lugët e argjendta dhe serverët e tortës.
Disa nga sendet iu kthyen të mbijetuarve të Holokaustit në vitet 1950 dhe 1960, nëse ata dolën përpara dhe përpiqeshin në mënyrë aktive të merrnin pasuritë e tyre të vjedhura. Por shumë pronarë u vranë në Holokaust ose, nëse ia dilnin të iknin nga nazistët, përfunduan në qoshet e largëta të globit.
“Dy të tretat e pronarëve të fundit nuk i mbijetuan Shoah,” tha Weniger.
Pavarësisht këtyre gjasave, dhe me një ndërthurje të punës së plotë detektive, përkushtimit dhe njohjes së thellë të historisë, Weniger ka arritur deri tani t’u kthejë rreth 50 objekte familjarëve dhe të afërmve të pronarëve fillestarë.
Discussion about this post