Skemat e të ardhurave minimale janë një rrjet sigurie e fundit, e krijuar për të garantuar një standard të mirë jetese për ata që janë në rrethana të vështira ekonomike, megjithatë individët e rinj shpesh janë ose të papërshtatshëm ose u nënshtrohen kushteve strikte, sipas një analize nga Instituti i Sindikatave Europiane. ETUI). Në Danimarkë, për shembull, kualifikohen vetëm ata të moshës 29 ose më shumë; në Qipro është 28, dhe në Francë dhe Luksemburg 25, megjithëse ka disa përjashtime.
Sipas një analize të vitit 2022 nga Komisioni i BE-së, sistemi danez i ndihmës sociale paguhet në gjashtë nivele në varësi të grupmoshës, duke filluar nga 490 euro për njerëzit që jetojnë në shtëpi me prindërit e tyre deri në 2090 euro për ata që sigurojnë fëmijë. Në raste të tjera, si në Gjermani, Finlandë ose Irlandë, përfitimi në para mund të reduktohet në varësi të moshës së marrësit, veçanërisht për të rinjtë në moshë madhore që konsiderohen si vartës në familjen e tyre të origjinës.
Megjithatë, kufiri i moshës dhe ndryshimi i përfitimeve sipas moshës janë vetëm dy nga tiparet institucionale të skemave që mund të pengojnë aksesin e të rinjve në këto përfitime, thekson raporti. Të tjera përfshijnë mungesën e plotë të skemave të tilla në disa vende evropiane për të rinjtë në arsim, trajnim ose praktikë – gjë që mund t’i bëjë ata që janë ende në arsim të braktisin shkollën në kërkim të të ardhurave për jetesë.
Situata është edhe më e keqe për të rinjtë në Slloveni, Portugali dhe Itali, të cilët kanë kushtet më të rrepta për të hyrë në përfitim, vlerësoi ETUI. EYF po i bën thirrje Komisionit Europian të prezantojë një direktivë të BE-së për të reduktuar variacionet e gjera kombëtare në përshtatshmëri, mbulim dhe kërkesa, dhe për t’u garantuar të rinjve akses të drejtë në rrjetat e duhura të sigurisë.
Ndryshe nga një rekomandim i Këshillit, kuadri ekzistues i BE-së për të ardhurat minimale, një direktivë është legjislacion detyrues për të gjitha shtetet anëtare që mund të vendosë disa standarde minimale të përbashkëta për 27 shtetet anëtare. Më 15 mars 2023, Parlamenti miratoi një rezolutë që i bën thirrje ekzekutivit të BE-së të shqyrtojë një direktivë për të ardhurat minimale adekuate duke respektuar specifikat e sistemeve kombëtare të mbrojtjes sociale, por Komisioni këmbëngul që kjo lloj politike sociale është jashtë kompetencave të tij ligjore.
Një rekomandim u lë hapësirë shteteve anëtare që të marrin në konsideratë situatat e tyre specifike dhe praktikat kombëtare, me respektimin e duhur për hartimin e sistemeve të tyre të mbrojtjes sociale dhe përfshin një thirrje për vendet e BE-së që të sigurojnë që të gjithë personat të cilëve u mungojnë burimet e mjaftueshme, duke përfshirë të rinjtë, të mbulohen nga një të ardhur minimale të përcaktuar me ligj.
Eurodeputeti gjerman i qendrës së djathtë, Dennis Radtke, beson se sigurimi i aksesit dhe përshtatshmërisë së skemave të të ardhurave minimale për të rinjtë është thelbësore dhe se vendet e BE-së mund të bëjnë më shumë për të trajtuar dështimin për të marrë këto skema. Shifrat më të fundit të disponueshme nga agjencia e BE-së me bazë në Dublin, Eurofound, tregojnë se ky përfitim nuk po arrin ata që mund të kenë nevojë më shumë, me norma të mos-marrjes prej 30-50%.
Discussion about this post