Raporti i Komisioni Evropian për Shqipërinë: Korrupsioni i përhapur në shumë fusha, problem dhe gjatë fushatave zgjedhore
Komisioni Evropian ka publikuar raportin e tij të pestë vjetor për Sundimin e Ligjit, i cili monitoron zhvillimet e rëndësishme dhe vlerëson situatën e sundimit të ligjit në vendet e BE-së.
Edicioni i këtij viti prezanton gjithashtu kapituj mbi Shqipërinë si dhe shtete si Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Serbia, “për të mbështetur përpjekjet e tyre për reforma dhe për të siguruar punën e vazhdueshme për sundimin e ligjit për përparimin e mëtejshëm drejt anëtarësimit në BE”, thuhet në një deklaratë të komisionit.
Gjyqësori
Raporti vlerëson se Shqipëria ka zbatuar një reformë të rëndësishme gjyqësore që nga viti 2016: i gjithë sistemi i drejtësisë është ristrukturuar dhe procesi i vettingut për të gjithë gjyqtarët dhe prokurorët ka forcuar përgjegjësinë.
Megjithatë, evidentohet se ekzistojnë mangësi në emërimin e anëtarëve jo-magjistratë të Këshillit të Lartë Gjyqësor dhe Këshillit të Lartë të Prokurorisë. Vlerësohet se Inspektori i Lartë i Drejtësisë është funksional, por numri i konsiderueshëm i vendeve të lira për inspektorë-magjistratë përbën një sfidë.
Raporti evidenton shqetësimet për ndërhyrjen e politikës në gjyqësor, mungesën e burimeve njerëzorë e financiare, kohëzgjatjen e çështjeve apo stokun e dosjeve.
“Pavarësisht garancive të forta të pavarësisë në procesin e emërimeve, promovimeve dhe transferimeve të magjistratëve, ai ndikohet nga transparenca e kufizuar dhe sfidat në sigurimin e vlerësimeve në kohë dhe cilësore. Ekzistojnë shqetësime për përpjekjet e ndërhyrjes dhe presionit ndaj sistemit gjyqësor nga zyrtarë publikë ose politikanë. Zbatimi i sistemit të integruar elektronik të menaxhimit të çështjeve ka qenë i vonuar për një kohë të gjatë. Mungesa e burimeve financiare dhe njerëzore ndikon negativisht në cilësinë e drejtësisë. Sfida mbeten në lidhje me gjatësinë e procedurave dhe ngarkesën e madhe të rasteve, ndërkohë që masat e mëtejshme për të rritur efikasitetin ende duhet të zbatohen”, thotë raporti.
Një Strategji e re Anti-Korrupsion për periudhën 2024-2030 është duke u përgatitur, ndërsa kuadri ligjor për të luftuar korrupsionin është në përgjithësi në vend, thuhet në raport.
Korrupsoni
“Ka rezultate inkurajuese fillestare nga Struktura e Posaçme Anti-Korrupsion (SPAK) dhe gjykatat e SPAK, megjithatë autoritetet e specializuara në shtypjen dhe parandalimin e korrupsionit nënvizojnë mungesat në burimet dhe mjetet e specializuara në dispozicion. Numri i personave të hetuar, ndjekur penalisht dhe dënuar për vepra korrupsioni ka qenë në rritje gjatë tre viteve të fundit, ndërkohë që një ligj i fundit për amnisti ngre shqetësime”, vlerëson Komisioni Evropian.
Sipas raportit, përdorimi sistematik i hetimeve financiare dhe konfiskimeve të pasurive është përmirësuar, megjithatë kufizimet në shtrirje kufizojnë ndikimin e tyre.
Korrupsioni, sipas komisionit, është i përhapur në shumë fusha, duke përfshirë edhe periudhën e fushatave zgjedhore.
“Koordinimi ndërmjet institucioneve përgjegjëse për parandalimin e korrupsionit dhe strukturave përkatëse të zbatimit të ligjit mbetet i dobët. Ndërsa deklaratat e pasurive verifikohen nga Inspektorati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive dhe Konflikteve të Interesit, ekzistojnë disa mangësi në lidhje me mandatin dhe burimet njerëzore të tij. Në përgjithësi, korrupsioni është i përhapur në shumë fusha, duke përfshirë edhe kohën gjatë fushatave zgjedhore. Masat parandaluese vuajnë nga një kuadër ligjor tepër i ndërlikuar dhe vazhdojnë të kenë një ndikim të kufizuar, veçanërisht në sektorët e ndjeshëm”, thuhet në raport
Media
Raporti evidenton se janë ngritur shqetësime në lidhje me pavarësinë e autoritetit rregullator audio-vizual.
“Rregullimi i kufizuar për transparencën e pronësisë së mediave dhe përqendrimi i lartë ndikojnë negativisht në pavarësinë e mediave. Shpërndarja e drejtë e reklamave shtetërore dhe burimeve të tjera shtetërore nuk është e garantuar. Ekzistojnë shqetësime në lidhje me pavarësinë e transmetuesit publik. Ndërsa ndryshimet në Ligjin për të drejtën e informimit sjellin ndryshime pozitive, ekzistojnë mangësi në zbatimin e tij. Kuadri për mbrojtjen e gazetarëve eksiton në vend, por sulmet verbale dhe fizike, fushatat e njollosjes dhe paditë strategjike kundër pjesëmarrjes publike janë një shkak për shqetësim”, thotë më tej raporti.
Legjislativi
Sfida që kanë të bëjnë me cilësinë e procesit legjislativ përfshijnë efektivitetin e kufizuar të konsultimeve publike, vlerëson Komisioni Europian.
Moszbatimi i vendimeve të Kushtetueses nga shumica socialiste në parlament, evidentohet po ashtu në raportin për Shqipërinë.
“Ndryshimet në Ligjin për Komitetet Hetimore janë kritikuar për kufizimin e rolit mbikëqyrës të Parlamentit dhe janë në shqyrtim nga Gjykata Kushtetuese. Polarizimi i thellë politik ka ndikuar negativisht në efektivitetin, transparencën dhe objektivitetin e punës parlamentare. Gjykata Kushtetuese është efektive në mbajtjen e balancave institucionale, megjithëse Parlamenti ka dështuar të zbatojë disa nga vendimet e saj. Kuadri ligjor për Avokatin e Popullit dhe Komisionerin kundër Diskriminimit është në vend, por ekzistojnë pengesa për funksionimin e tyre efektiv. Mjedisi për organizatat e shoqërisë civile është sfidues, përfshirë kërkesat për regjistrim dhe financimin e kufizuar publik”, vlerëson raporti.
/Gijotina.com/
Discussion about this post