Rregullorja e vitit 2019 që u prezantua si “Qasja e Tiranës” deri tani ka shërbyer për trajtimin e tre rasteve të huamarrësve të mëdhenj në sektorin bankar. Sipas Bankës së Shqipërisë, bankat kanë gjithashtu edhe tre raste të tjera që janë në proces trajtimi, për të cilat pritet të arrihet një marrëveshje së shpejti.
Drejtues të Departamentit të Mbikëqyrjes në bankën qendrore shprehen se tre huamarrësit e parë tashmë kanë rinisur pagesat e kredive dhe faza e parë e zgjidhjes së arritur ka dhënë rezultate të mira.
Megjithatë, sipas tyre, shlyerja e rregullt këtyre huave ende nuk ka përmbushur afatin 6-mujor, pas të cilit ato mund të klasifikohen sërish si kredi standard performuese.
Banka e Shqipërisë gjithashtu ende nuk ka bërë të ditur vlerën e portofolit të rasteve në fjalë dhe vlerëson se impakti i këtyre dosjeve në uljen e kredive të këqija të sektorit do të mund të vlerësohet vetëm pasi ato të dalin nga klasifikimi i kredive të këqija.
Rregullorja “Për trajtimin jashtëgjyqësor nga bankat, të kredimarrësve në vështirësi financiare” u miratua për herë të parë në muajin korrik 2019. Objekti i kësaj rregulloreje ishte trajtimi i kredive korporative me ekspozim në disa banka tregtare, në shuma më të mëdha se 250 milionë lekë.
Rregullorja krijoi një kuadër që bankat kreditore të vepronin në marrëveshje dhe pa ndërmarrë veprime të njëanshme kundrejt atyre bizneseve që do të vlerësoheshin të afta për të mbijetuar, me masat dhe mbështetjen e duhur të huadhënësve. Sipas rregullores, masat për trajtimin jashtëgjyqësor mund të jenë zgjatja e afatit të kredisë, dhënia e financimeve shtesë, likuidimi i aktiviteteve dytësore të huamarrësit, rritjen e kapitalit nëpërmjet financimit, kryerja e ndryshimeve në strukturën dhe mënyrën e drejtimit të subjektit, shitja e pasurive të tij, konvertim i borxhit në kapital, etj.
Rregullorja ishte konceptuar si një zgjidhje e përkohshme për të trajtuar rastet e disa huamarrësve të mëdhenj ekzistues dhe do të ishte e vlefshme deri në fund të vitit 2020. Por, në maj të vitit 2020, në kuadrin e masave për zbutjen e pasojave të krizës, Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë vendosi të shtyjë efektet e rregullores deri në muajin janar 2022. Qëllimi i shtyrjes ishte që bankat të kishin një hapësirë më të madhe kohore të gjejnë një zgjidhje të përshtatshme për huamarrësit e përbashkët në vështirësi financiare.
Gjatë këtij viti, zyrtarët e bankës qendrore nuk kanë përjashtuar që kjo rregullore të shtyhet më tej edhe pas janarit 2022, nëse do të gjykohet e nevojshme për të trajtuar raste të tjera të huamarrësve që përputhen me kriteret dhe përcaktimet e rregullores në fjalë.