Çmimi i qymyrit, karbonit dhe gazit në Europë, ka arritur nivele rekord, pasi nafta bruto ka arritur në mbi 80 dollarë për fuçi, duke treguar shenja se bota po shkon drejt një krize globale të energjisë që ka të ngjarë të ndikojë në rritjen ekonomike.
Treguesi referencë i naftës europiane, Brent, u rrit deri në 0.9 për qind në 80.22 dollarë për fuçi, të martën në mëngjes, duke arritur një nivel të lartë trevjeçar për të dytën ditë radhazi.
Çmimet standarde europiane të gazit për shpërndarjen muajin e ardhshëm u rritën me 10 përqind, që do të thotë se kostot janë dyfishuar që nga mesi i gushtit.
“Këtë nuk po e vëmë re vetëm në Mbretërinë e Bashkuar dhe Europë, por në dimër mund të ndodhë një krizë globale e energjisë,” tha Robert Rennie, kreu global i strategjisë së tregut në Westpac.
Çmimet e gazit natyror në Amerikë u rritën në mbi 6 dollarë për milion njësi termike britanike, çmimi i tyre më i lartë në shtatë vjet.
Analistët thanë se çmimi i lartë ishte rezultat i më pak shpimeve nga prodhuesit amerikanë të argjilës, ndërprerjes së furnizimit pas uraganeve në Gjirin e Meksikës dhe kërkesës në rritje të shpejtë, që çoi në uljen e rezervave të gazit natyror nën mesataren pesëvjeçare.
Çmimet e larta të energjisë në SHBA tashmë kanë ngjallur shqetësime në Shtëpinë e Bardhë, dhe presidenti Joe Biden ka bërë thirrje për të hetuar pse çmimet mesatare të benzinës janë kaq të larta.
Kjo rritje vjen mes furnizimit të kufizuar dhe konkurrencës në rritje midis Europës dhe Kinës, që i ka rritur çmimet e gazit në nivele rekord javët e fundit.
Kombinimi i çmimeve të larta të qymyrit termik, të cilat janë rritur 96 për qind në Kinë këtë vit, dhe synimet e qeverisë qendrore për të zvogëluar emetimet e karbonit, ka rritur kërkesën kineze për dërgesat e gazit natyror të lëngshëm si një opsion më i pastër se energjia me qymyr.
Tregu i shtrënguar i gazit po rrit edhe çmimin e qymyrit në Azi dhe Europë, i cili ishte tashmë i lartë për shkak të ngurrimit të bankave dhe investitorëve për të financuar projekte të reja.
Megjithë objektivat e reduktimit të karbonit, shumica e qeverive janë zotuar të zvogëlojnë përdorimin e qymyrit. Argus Media, një agjenci e raportimit të çmimeve, parashikoi që konsumi në Europë do të arrijë nivelin e tij më të lartë këtë vit që nga viti 2016, nëse kapaciteti i energjisë me qymyr në Gjermani, Francë, Spanjë dhe Britaninë e Madhe, do të funksionojë me 80 për qind midis tetorit dhe fundit të marsit.
Në Kinë, mediat shtetërore janë përpjekur të lehtësojnë shqetësimet në lidhje me ndikimin e krizës së energjisë në jetesë dhe industri, duke premtuar një fund të shpejtë të ndërprerjeve të mëdha.
Një raport të martën në Economy Information Daily, një gazetë e drejtuar nga agjencia shtetërore e lajmeve Xinhua, tha se autoritetet po merrnin hapa për të lehtësuar mungesat e energjisë elektrike dhe për të parandaluar ndërprerjet e mundshme të energjisë./FT
GRAFIKU: Nafta Brent në 3 vitet e fundit (USD/fuçi)
