Kur një tender i Policisë së Shtetit me vlerë 6.6 milionë euro shpallet publikisht, qytetari i thjeshtë mund të mendojë se është fjala për rritje të sigurisë publike apo për modernizim të forcave të rendit. Por për ata që i ndjekin këto “lojëra me letra” prej vitesh, aroma e pazareve të parapërgatitura ndjehet që në rreshtin e parë të dokumentacionit.
Drejtoria e Përgjithshme e Policisë ka shpallur tenderin për blerjen e pajisjeve dhe armatimit, por mënyra sesi është konceptuar procedura dhe, sidomos, kushtet teknike që kërkohen, lënë shumë pak hapësirë për konkurrencë të vërtetë. Pra, më shumë sesa garë, kemi një shfaqje me skenar të shkruar paraprakisht, ku spektatori është publiku shqiptar, ndërsa fituesit janë tashmë të zgjedhur.
Kush tjetër, përveç Emiljano Dushajt?
Nëse do të bëhej bast për këtë tender, emri i biznesmenit Emiljano Dushaj dhe kompanisë së tij “Military System Supply Company (MSSC)” do të ishte favorit absolut. Jo sepse ka ofertën më të mirë, por sepse kriteret janë “përshtatur” si për masën e kostumit të një rrobaqepësi besnik: kërkohet një xhiro vjetore prej rreth 2 milionë eurosh — një kusht që, çuditërisht, e përmbush vetëm kompania e Dushajt dhe ndoshta një tjetër, për sy e faqe.
Pra, në emër të ligjit, tenderi zhvillohet, por në thelb është një garë me një kalë. Kompanitë e tjera ndoshta thjesht do të mbajnë radhën për të humbur, sa për të mbuluar formalitetin.
Nuk është hera e parë që ky emër del si përfitues në tenderë të ngjashëm të shtetit. Në fakt, vitin e kaluar ndodhi e njëjta skemë, me tre kompani që ndanë lotet si të ishin miq në një tavolinë pazari. A ka ndonjë marrëveshje nën dorë mes operatorëve? A janë të gjitha këto skenare për të devijuar vëmendjen nga fakti se fondet publike po kthehen në çifte tenderash për të njëjtët emra të njohur?
Rreziku i kapjes së shtetit përmes tenderëve
Ky tender është një ilustrim klasik i asaj që shumë analistë e quajnë “kapje e shtetit përmes tenderëve publikë.” Kur kriteret shkruhen për të nxjerrë jashtë loje konkurrentët dhe për të favorizuar të zakonshmit, kemi të bëjmë me një formë të rafinuar korrupsioni të ligjshëm. Dhe në këtë rast, ndodh pikërisht në zemër të sistemit që supozohet se mbron ligjin — në Policinë e Shtetit.
Kur fituesit janë të njëjtët, kur procedurat ndjekin gjithmonë të njëjtën rrugë të drejtë për te xhepat e përhershëm, nuk kemi më shtet ligjor — kemi shtet të personalizuar.
Pse hesht Prokuroria? Pse nuk ka hetime?
Është e pakuptueshme se si tendera me vlera milionëshe kalojnë në mënyrë kaq të qetë, pa asnjë hetim, pa asnjë interesim nga SPAK apo institucionet që duhet të ndjekin paranë publike. Sepse këto tenderë nuk janë thjesht kontrata — janë mënyra se si rrjedhin paratë e shqiptarëve tek rrethit i vogël i të përhershmëve.
Në fund të ditës, qytetari nuk sheh më shumë rend, më shumë siguri, më shumë transparencë. Sheh thjesht që të njëjtët përfitojnë gjithmonë. Dhe kjo, nuk është thjesht padrejtësi — kjo është rrënim i besimit në shtet.
Discussion about this post