Mbrëmjen e 18 marsit shërbimet sekrete greke u informuan për rastin e disa agjentëve rusë që spiunonin NATO-n. Informacionet sekrete për “pushtimin’ nga ana e Rusisë në Ballkan u konfirmuan por ekzistonte edhe një element tjetër që e bëri situatën shumë më serioze, shkruan protothema.
Agjenti kryesor i shërbimeve bullgare i cili u arrestua në Bullgari, “Rezidenti”, kishte shërbyer për vite në Athinë dhe kishte zhvilluar një rrjet të tij spiunazhi.
Çështja u politizua edhe më shumë kur një agjent tjetër i rëndësishëm, Lyubomir Medarov, kishte shërbyer për shumë vite si një ushtarak në Greqi. E thënë më thjesht, dy udhëheqësit e rrjetit Bullgar që zbuluan sekrete të NATO-s dhe dokumenteve europiane në Moskë kishin një të përbashkët: shërbimet dhe vitet e qëndrimit në Greqi.
Çështja u cilësua shumë serioze dhe kërkohej një hetim i menjëhershëm, pasi ishte i dukshëm rreziku që Greqia të përfshihej në vorbullën e një loje globale si spiunazhi i Luftës së Ftohtë.
Thashethemet e së kaluarës, por asnjëherë të konfirmuara, për pushtimin e Malit Athos nga Rusia dhe shndërrimin e saj në një agjenci spiune, të kombinuar me vendndodhjen strategjike të Greqisë, bënë që shërbimet sekrete të veprojnë menjëherë dhe në fshehtësi të plotë.
Qëllimi është i dyfishtë: i pari, për të kontrolluar “Rezidentin” famëkeq dhe Medarov në gjithçka që ka të bëjë me aktivitetet e tyre në Athinë dhe, së dyti, të hetoheshin afërsisht 100 persona të ambasadës Ruse dhe lëvizjet e tyre për të përjashtuar çdo mundësi të përfshirjes së Greqisë në një rrjet ndërkombëtar spiunazhi,
Operacioni i shërbimeve sekrete greke zgjati disa javë dhe të dhënat e para treguan se deri më tani ata nuk kanë qenë në gjendje të depërtojnë në vend, për të ngritur një rrjet të ngjashëm me atë të Bullgarisë. Operacionet paralele të inteligjencës italiane gjithashtu kanë zbuluar se një oficer i Marinës Italiane i ka dorëzuar dokumente të aleancës së NATO-s avokatit të popullit ushtarak në ambasadën ruse në Romë.
Që nga Lufta e Ftohtë, spiunët bullgarë kanë qenë në listën e vendeve perëndimore pasi ata kanë një aftësi të jashtëzakonshme të infiltrohen kudo.
Ivan Ilief, 75-vjeçari, i njohur me nofkën «Rezidenti», i lindur në Sofje dhe i shkolluar në Rusi, u rekrutua nga shërbimi i inteligjencës ushtarake ruse GRU për të punuar në emër të tij. Ai u bë i njohur pasi roli i tij u zbulua pas një operacioni gjigant nga autoritetet bullgare.
“Rezidenti” ishte nën mbikëqyrje që nga shtatori i kaluar. Gruaja e tij, e cila ka nënshtetësi ruse dhe bullgare, ishte ndërmjetësja e tij me një diplomat në ambasadën ruse në Sofje. Shërbimet sekrete greke vëzhguan për vite me radhë “Rezidentin”, i cili shërbeu për dy mandate në Athinë. Cikli i parë ishte nga 1978 deri në 1981 si sekretar në ambasadën Bullgare dhe i dyti po si sekretar nga 1987 në 1991.
Oficeri i Marinës Italiane Walter Biot dorëzoi disa dokumente të NATO-s avokatit të popullit në ambasadën ruse në Romë Sipas një raporti të fshehtë të EYP, 75-vjeçari Iliev kishte për qëllim të krijonte një rrjet të paligjshëm agjentësh nga njerëz që kishin qasje në informacione rreth NATO-s dhe Bashkimit Europian.
Në veçanti, ai caktoi misione për agjentët e tij gjatë të cilave u duhej të kryenin hetime dhe më pas ta njoftonin atë për të gjitha informacionet e mbledhura. Në veçanti, ato kishin të bënin me aktivitetin e Qendrës Koordinuese të NATO-s në Varna, me operacionet e NATO-s në zona të ndryshme, me vendimet e takimeve të komiteteve të ndryshme të Aleancës së Atlantikut të Veriut që kishin të bënin me sigurinë dhe komunikimin. Në të njëjtën kohë, ata kërkuan informacion mbi politikën e NATO-s në lidhje me Rusinë, Bjellorusinë, Ukrainën dhe ish republikat e tjera socialiste, informacionin nga Ambasada Amerikane në Departamentin e Mbrojtjes të SHBA nga vendet e NATO-s.
Përveç 75-vjeçarit, u arrestuan gjashtë bullgarë të tjerë, pesë prej të cilëve ishin oficerë të rangut të lartë ushtarak në Ministrinë e Mbrojtjes dhe Shërbimin e Inteligjencës Ushtarake. Midis tyre është kreu i Departamentit të Informacionit Konfidencial në Parlamentin Bullgar, Lyubomir Medarov, një figurë e rëndësishme.
Sipas hetimit të EYP, ky zyrtar shërbeu në Athinë si ushtarak nga 2 nëntori 2001 deri më 27 dhjetor 2004. Sipas informacioneve të fundit, autoritetet bullgare dëbuan disa anëtarë të ambasadës ruse në Sofje për veprimtari kriminale.
“Lidhur me zyrtarët bullgarë të përfshirë në rrjet, megjithëse nuk kishte asnjë informacion ose provë për të vërtetuar veprimtarinë e tyre të paligjshme ose të dyshimtë gjatë periudhës që ata shërbyen në Greqi, vlen të theksohet se përfshirja e tij në vend ishte para shembjes së Bashkimit Sovjetik.
Mandati i parë mund të konsiderohet si një periudhë prove pas trajnimit dhe rekrutimit të tij në Moskë dhe e dyta si periudhë e konsolidimit të marrëdhënies së tij me GRU (shërbimi inteligjent ushtarak rus).
Ndërsa për Medarov, vlerësohet se ai ishte rekrutuar nga “Rezident” për të bashkëpunuar për çështje ushtarake “. Sigurisht, hetimi nga të dy shërbimet sekrete greke dhe bullgare vazhdon ndërsa kompjuterat, telefonët, kartat SIM janë konfiskuar, ata po kërkojnë të zbulojnë dëmin e shkaktuar në NATO nga rrjeti “Rezident”.
Së fundmi, vlen të përmendet se raporti nuk specifikoi numrin e saktë të agjentëve të rekrutuar të dyfishtë por vetëm shifrat e parave. Sipas raporteve, ata morën çdo muaj nga 1,220 në 1,830 dollarë, shuma që janë veçanërisht të mëdha për Bullgarinë.
Operacioni sekret i EYP arriti në përfundimin se deri më tani nuk ka një rrjet të ngjashëm spiunësh në Greqi që punon sipas standardeve Bullgare duke i shërbyer interesave të rusëve
