Kushdo që ka përdorur e-Albania qoftë një herë, e di se ajo platformë është më shumë një labirint digjital, sesa një shërbim për qytetarin. Por ajo që ndodhi dje në prani të kryeministrit Rama, ku asistentja virtuale “Diella” dështoi spektakularisht, nuk është thjesht një incident teknik: është simboli i një shteti që investon miliona euro në teknologji për propagandë, por jo për shërbim real.
Dhe ironia më e madhe? E gjitha ndodhi live, përpara syve të kreut të qeverisë, i cili në vend që të kërkonte llogari, qeshi dhe e kaloi me batutë: “Edhe Diella gabon!”. Kjo është Shqipëria që Rama e do digjitale: një vend ku mund të digjitalizosh dështimin dhe ta kthesh në show, duke i bërë njerëzit të harrojnë thelbin: miliona euro të taksapaguesve shqiptarë janë hedhur për të krijuar një asistente që nuk di as pyetjen “kur përfundon afati i deklarimeve tatimore”.
Sepse nuk ishte Diella që gaboi. Ishte sistemi që ke ndërtuar, Edi.
⸻
Nga “shërbime online” te farsa publike
Që nga 2020, me mbylljen e sporteleve dhe transferimin e shërbimeve “vetëm online”, qeveria ka investuar miliona euro në platformën e-Albania, duke ia kaluar gjithë kontrollin AKSHI-t dhe Mirlinda Karçanajt, një emër i njohur më shumë për tenderat e dyshimtë se për transparencën.
Prej vitesh, media ka raportuar për shuma marramendëse të shpërndara për softuerë të papërdorshëm, mirëmbajtje të fryra dhe aplikacione që nuk punojnë. E gjitha e veshur me petkun e “modernizimit”. Por ku është modernizimi kur platforma bie çdo muaj, kur qytetari është i detyruar të paguajë noter për të përdorur një shërbim “falas”, apo kur një pyetje elementare mbetet pa përgjigje nga një sistem që ka gëlltitur miliona euro nga buxheti i shtetit?
⸻
Kur propaganda digjitale maskon korrupsionin analog
“Diella” nuk është një risi teknologjike. Është një robot propagandistik, ndërtuar për t’i shërbyer imazhit të një qeverie që e ka kthyer digjitalizimin në mashtrim publik. Sepse në vend që të shërbejë për qytetarët, teknologjia në Shqipëri është kthyer në një makineri propagande për t’u bërë meme në Facebook dhe video për TikTok, ndërsa realisht krijon varësi nga një sistem që nuk funksionon.
Në vende normale, pas një skandali të tillë publik, do të kishte dorëheqje. Në Shqipërinë e Ramës, ka duartrokitje dhe qeshje me siklet. Sepse nuk ka rëndësi që platforma nuk punon — rëndësi ka që kjo të ndodhë në një sallë të mbushur me kamerat e qeverisë, që e kanë kthyer çdo dështim në spektakël për t’u harruar pas 24 orësh.
⸻
Milionat e taksapaguesve që mbajnë në këmbë një sistem të kalbur
Për çdo qytetar që pret orë të tëra për një certifikatë, që sorollatet nga një faqe error-i në tjetrën, që përpiqet të lidhet me Diellën e nuk merr përgjigje, ka një faturë të paguar nga taksat e veta që shkon drejt xhepave të një grushti kompanish që menaxhojnë sistemin.
Korrupsioni në teknologji është më i rafinuar se ai me lopata dhe rrugë, por pasoja e tij është po aq shkatërruese: mosbesim total në shtet dhe shërbimet e tij.
⸻
Mjaft më me fasada, duam funksion
Nuk na duhet një asistente virtuale që nuk i di përgjigjet. Nuk na duhet një qeveri që qesh kur sistemi i vet dështon. Nuk na duhen justifikime teknike për një dështim që është krejt politik dhe moral.
Na duhet llogari. Na duhet të dimë ku kanë shkuar milionat për e-Albania. Kush ka përfituar nga kontratat e fryra të AKSHI-t? Kush mban përgjegjësi për një asistente virtuale që nuk di të japë as informacion bazik për tatimet?
⸻
Në fund të ditës, Diella nuk është problem. Është pasojë.
Pasojë e një sistemi që funksionon vetëm për ata që e menaxhojnë. Për qytetarët e thjeshtë, mbetet vetëm butoni i “gabimit teknik”.
Gijotina. com
Discussion about this post