“Piccole Storie” një nga faqet më të ndjekura italiane, i ka dedikuar një shkrim ‘Shkodrës Elektronike’ për performancën spektakolare që dy artistët i dhuruan skenës së magjishme të ‘Eurovision 2025’ në Bazel të Zvicrës.
Përse kënga e Shqipërisë është një kryevepër e vërtetë dhe e paparë më parë?!, pyet “Piccole Storie” në hyrje të artikullit ndërsa thekson se kënga ‘Zjerm’ është një dhuratë që Shqipëria i ka bërë Eurovision-it.
Shkrimi i plotë:
Dhe pastaj ka këngë që jetojnë. Që hyjnë brenda teje si një pëshpëritje e lashtë dhe rizgjojnë diçka që e kishe harruar. “Zjerm” – Zjarri – është një prej tyre.
Është dhurata që Shqipëria i ka sjellë Eurovision 2025 këtë vit, por do të ishte pak ta quanim thjesht “një këngë”.
Është një lutje elektronike, një valle e shenjtë, një dialog midis shpresës dhe realitetit, e vënë në skenë nga dyshja italo-shqiptare ‘Shkodra Elektronike’: Beatriçe Gjergji dhe Kolë Laca.
Të lindur në Shkodër, në veri të Shqipërisë – një qytet ku gjuhët, fetë, ritualet dhe heshtjet kanë bashkëjetuar për shekuj me radhë – sot ata jetojnë në Itali, por mbajnë brenda tyre zërin e maleve, lumenjve, kujtesës. Dhe ai zë, në këngën “Zjerm”, shndërrohet në një britmë që nuk bën zhurmë, por ia ndez zemrës flakën.
Kënga hapet me vizion.
Një vizion që vjen nga Beatriçe, i ndritshëm, i pastër, pothuajse fëmijë në kokëfortësinë e saj.
Ajo kërkon vetëm një minutë. Vetëm një.
Një fragment kohe kur bota më në fund mund të marrë frymë.
“Imagjinoni për një minutë…
Pa ushtarë
Pa jetima
Nga shishet në oqean
Vajit i vjen era zambak
Dhe fjala është e lirë
Mirësia nuk ka emër
Liria mësohet në shkolla.
Ai minutë i imagjinuar nga Beatriçe është gjithçka që i mungon botës: është ëndrra e atyre që e dinë se nuk jetojnë në një vend të duhur, por prapë zgjedh të kërcejnë, të këndojnë, të besojnë.
Këtu këndon ajo:
“Krijo tek unë një zemër të pastër”
“Në natën time, unë ju dërgoj dritë”
“Ju lutem kini mëshirë”
Dhe këtu vjen një frazë e fuqishme, e ngarkuar me simbole:
“Aman, mizere”
Një varg që bashkon dy besime, dy botë, dy dhimbje.
“Aman”, një fjalë arabe, e përdorur në thithjet sufi, vajtimet dhe djegiet nga dielli.
“Miserere”, përgjërim i shenjtë latine, i krishterë, lutje faljeje.
Dy fe takohen në një thirrje universale, e cila tejkalon kufijtë dhe bëhet njerëzim.
Nuk është kërkesë për keqardhje për veten. Është një lutje për të gjithë botën.
Por menjëherë më pas, Kolë do të fliste.
Dhe e bën me zërin e plagosur të atyre që kanë pushuar së ëndërruari.
“Zjarr bie mbi kërcimet tona fisnore”
“Shtatë thika ngulin shpirtin”
“Njerëzit bien si ortek”
“Nuk i shohim më yjet… i kemi shkelur”
Kolë është ana tjetër e shpresës. Është dëshpërimi.
Ai flet për një botë që nuk i ka mbetur poezi, që ka harruar hënën, që është i uritur për pushtet dhe i verbër ndaj bukurisë.
Kënga e saj nuk është zemërim: është pikëllim i pastër. Është kujtesa për të mos harruar realitetin.
Dhe pikërisht kur gjithçka duket e fikur…
Beatrice po këndon përsëri.
“Në zemrën time, njerëzit e mirë
Njerëz pa emër
Luginat vallëzojnë në shpirt”
“Ti vlen, toka ime…
Vazhdoni të shkëlqeni
Shkëlqeni, shkëlqeni, shkëlqeni ”
Zjarri i Zjermit nuk është ai që shkatërron.
Është zjarri që pastron, që ndriçon, që shpëton.
Është flaka që qëndron gjallë kur gjithçka rreth teje shuhet.
Është forca e brishtë e atyre që vazhdojnë të kërcejnë, edhe mbi rrënoja.
“Zjerm” është minuta e Beatrices.
Minuta që të gjithë, thellë thellë, duam.
Momentin kur bota ndalet…
… dhe për një moment, vërtet merr frymë.
Me një fuksion të paparë të elektronikës dhe traditës, poezisë dhe shpirtërores, kënga nga Shqipëria nuk është vetëm më e fuqishmja e këtij Eurovizioni: është një përvojë.
Një meditim në muzikë.
Një akt dashurie ndaj asaj që njerëzimi ka humbur.
Një ftesë e heshtur por e pandalshme:
Ëndërro më shumë.
Digjuni me bukurinë brenda.
Dhe edhe kur të thonë se është e kotë… kërce vetë./ Marrë nga Piccole Storie
Discussion about this post