Më shumë se 85% e specieve të shpendëve, gjitarëve dhe amfibëve në botë jetojnë në male, veçanërisht në habitatet pyjore, megjithatë studiuesit zbulojnë se këto pyje po zhduken me një ritëm të përshpejtuar.
Sipas hulumtimit të botuar në revistën One Earth, 78.1 milionë hektarë pyje malore (një normë prej 7.1%) janë zhdukur në mbarë botën që nga viti 2000, një zonë me sipërfaqe më të madhe se Teksasi. Pjesa më e madhe e humbjeve ka ndodhur në pikat e nxehta të biodiversitetit tropikal, duke ushtruar presion në rritje mbi speciet e rrezikuara.
Megjithëse vendndodhja e tyre e pjerrët dikur mbronte pyjet malore nga shpyllëzimi, ato janë shfrytëzuar gjithnjë e më shumë që nga fillimi i shekullit të 21-të pasi zonat fushore janë varfëruar ose janë nën mbrojtje.
Një ekip shkencëtarësh nga Universiteti i Leeds dhe Universiteti Jugor i Shkencës dhe Teknologjisë së Kinës gjurmuan ndryshimet në pyjet malore në baza vjetore nga viti 2001 deri në vitin 2018. Humbje të konsiderueshme ndodhën në Azi, Amerikën e Jugut, Afrikë, Evropë dhe Australi, por jo në Amerikën e Veriut dhe Oqeani.
Është alarmante pasi shkalla e humbjes së pyjeve malore duket se po përshpejtohet: shkalla vjetore e humbjes u rrit me 50% nga 2001-2009 në 2010-2018. Studiuesit ia atribuojnë këtë përshpejtim zgjerimit të shpejtë bujqësor në rajonet malore të Azisë Juglindore kontinentale, si dhe rritjes së prerjeve të pyjeve malore.
Shkaku më i madh i humbjes së përgjithshme të pyjeve malore ishte prerja (42%), e ndjekur nga zjarret (29%), kultivimi i tokës së djegur dhe pastruar (15%) dhe bujqësia e përhershme ose gjysmë e përhershme (10%).
Pyjet malore tropikale përjetuan humbjen më të madhe (42%) dhe shkallën më të shpejtë të përshpejtimit të humbjes, të cilat gjithashtu patën një shkallë më të shpejtë të rigjenerimit në krahasim me pyjet malore në rajonet e buta dhe arktike. Në përgjithësi, studiuesit vëzhguan disa shenja të rigjenerimit të mbulesës së pemëve në 23% të zonave që humbën pyjet.
Zonat e mbrojtura pësuan më pak humbje të pyjeve sesa zonat e pambrojtura, por studiuesit paralajmërojnë se kjo mund të mos jetë e mjaftueshme për të ruajtur speciet e rrezikuara.
Discussion about this post