Media britanike The Guardian, në një shkrim të sajën, thekson se, ish-Kryeministri Britanik, Tony Blair, kishte shqyrtuar mundësinë e një “huazimi afatgjatë” të Skulpturave të Partenonit në Greqi me shpresën se kjo e fundit do të mbështeste ofertën e Londrës për Lojërat Olimpike 2012.
“Njëzet vjet përpara se Rishi Sunak të anulonte takimin e tij me kryeministrin grek, Kyriakos Mitsotakis, për çështjen e pronësisë së Skulptorëve, Greqia i kërkonte Blair-it një hua afatgjatë duke anashkaluar çështjen e pronësisë”, shkruan gazeta britanike.
Siç theksohet në artikull, “plani grek për “ribashkimin” parashikonte vendosjen e tyre në muzeun e Akropolit ende të planifikuar në atë kohë – “me pamje nga shkëmbi i shenjtë nga erdhën” – i cili do të ishte gati për Lojërat Olimpike të Athinës 2004, sipas propozimi i dorëzuar Tony Blair nga kryeministri i atëhershëm grek, Kostas Simitis, gjatë takimit të tyre në tetor 2002.
Në atë kohë, sipas The Guardian, qëndrimi i qeverisë britanike ishte se çështja ishte vetëm për administratorët e besuar të Muzeut Britanik dhe sekretarja e atëhershme e kulturës, Tessa Jewell, e kishte këshilluar Blair-in se çdo hua do të jepej për një “afatgjatë – do të ishte me të vërtetë të përhershme”.
Por me Londrën që po shqyrtonte një ofertë për Lojërat Olimpike të 2012-ës dhe Greqia që kishte mbajtur presidencën e BE-së në 2003 dhe për shkak të pritjes së Olimpiadës, këshilltarja e kulturës e Blair-it Sarah Hunter i shkroi atij në prill të vitit 2003 se kishte “arsye të mira për të ndryshuar qëndrimin e saj” dhe për të “inkurajuar” privatisht dhe publikisht Muzeun Britanik për të gjetur një “lehtësim”, vazhdon artikulli i The Guardian.
“Rasti grek është bërë më i nuancuar – duke argumentuar për huamarrjen dhe jo për rivendosjen e pronësisë – dhe është në kontrast me mospërputhjen e qëllimshme të Muzeut Britanik për të marrë në konsideratë çdo kompromis”, shkroi këshilltari i Blair, bazuar në dosjet e deklasifikuara të premten.
“Skulpturat mund të jenë një mjet i fortë pazari në ofertën e Komitetit Olimpik Ndërkombëtar për Lojërat Olimpike 2012. Publiciteti i lidhur me këtë veprim mund të sigurojë ofertën greke dhe të ndihmojë në grumbullimin e disa votave të tjera të ILO, megjithëse duhet të kemi një mbrojtje nga shtetet e tjera që do të kërkonte veprime të ngjashme”, shtoi Hunter në letrën e saj.
“Duket logjike: politikëbërja racionale favorizon grekët. Por kjo nuk është një zgjedhje që bie në kompetencën tonë: vetëm administratorët e Muzeut Britanik kanë fuqinë statutore për të vazhduar me huadhënien dhe për të nisur një përpjekje lobimi të qeverisë ndërsa Muzeu Britanik po feston 250 vjetorin e tij do të shkaktojë një reagim”, vazhdoi ajo.
Nga ana e tij, kryeministri i atëhershëm i Britanisë në përgjigjen e tij me shkrim doli pozitiv duke shkruar “po, që të mos i besojmë David Owen (sekretarit të atëhershëm të Jashtëm britanik) përgjegjësinë e negociatave?”. Do ta forcojë, ka ndikim dhe ndoshta mund të ndihmojë me Muzeun Britanik duke i dhënë një distancë nga qeveria”.
Sipas botimit, Owen i kishte përcjellë kabinetit britanik se “vendi pritës po konsultohet gjerësisht me IOC-në për përshtatshmërinë e kandidatëve të ardhshëm dhe nuk do të ishte e vështirë të bindeshin grekët që të mbështesin ofertën e Londrës 2012 në këmbim…”.
Megjithatë, shkruan The Guardian, kreu i planifikimit politik të qeverisë së Blair, Andrew Antonis, vuri në dukje në një shënim të shkruar se “kjo duhet të trajtohet me kujdes: le të flasim. Nuk mendoj se duhet të lëvizim fare derisa të jetë e qartë se çfarë po bëjmë për ofertën tonë”.
“Përfundimisht muzeu nuk u përfundua deri në vitin 2007 dhe Lord Owen kuptohet se nuk i është afruar për të negociuar një huazim të mundshëm të Skulpturave të Parthenonit në Greqi”, përfundon artikulli i Guardian.
Discussion about this post