Sot shënohen 46 vjet nga pushkatimi i poetëve martirë, Vilson Blloshmi dhe Genc Leka.
Vilson Blloshmi dhe Genc Leka u ekzekutuan më 17 korrik 1977 mbi bazën e pretendimeve se poezitë e tyre përbënin një kërcënim për regjimin komunist të Shqipërisë, edhe pse ato nuk ishin botuar.
“Saharaja s’di të ëndërrojë.
Ajo bluan gurë me mend’ e saj…
Saharaja s’ka këngë të këndojë,
Saharaja s’ka as lot të qajë.
Saharaja nuk ka miq e shokë,
Saharaja nuk ka bijë, as bir.
Saharaja është një copë tokë,
Thonë se dhe me natën s’shkon mirë”
Kjo është pjesë nga poezia e Vilson Blloshmit, me titull “Saharaja”, e cila u konsideruar si vepër penale e agjitacion e propagandës për dobësimin dhe minimin e pushtetit popullor.
Të lindur në të njëjtin fshat – Berzheshtë, në zonën e Librazhdit – dy poetët jetuan një jetë të shkurtër dhe të vështirë nën regjimin e Hoxhës.
“Agjitacion dhe propagandë”
Vilson Blloshmi mbaroi studimet në Shkollën Pedagogjike në qytetin e Elbasanit, por përpjekjet e tij për të gjetur një punë mësues nuk patën sukses.
Familja e tij ishte etiketuar “kulakë”, një fjalë që e kishte origjinën në Bashkimin Sovjetik nën sundimin e Stalinit dhe përdorej për të përshkruar pronarët e tokës bujqësore në shkallë të vogël që konsideroheshin armiq të komunizmit.
Genc Leka gjithashtu studioi në Shkollën Pedagogjike në Elbasan. Leka punoi disa vite si mësues, por pasi kreu shërbimin e detyrueshëm ushtarak, nuk u lejua të kthehej në mësimdhënie dhe u dërgua të punonte në bujqësi.
Arrestimi i tyre ndodhi mbi bazën e akuzës “sabotim të ekonomisë” dhe “agjitacion dhe propagandë” kundër regjimit komunist.
Sigurimi I konsideroi poezite e tyre – të pabotuara – shumë të trishtueshme dhe për këtë arsye nuk përfaqësonin “realitetin”.
“Ndër ato që janë bërë vargjet më të njohura nga poezia e Genc Lekës janë vargjet: “Nëse më i vdekur jam nga çdo i gjallë, Mirë, pra, mí gjallë jam se çdo i vdekur”.
Kërkesat për revokimin e dënimeve me vdekje të dy djemve të rinj u injoruan nga autoritetet.
Më datë 13 qershor 1977 Gjykata e Rrethit Librazhd i dënoi dy poetët Vilson Blloshmin dhe Genc Lekën me vdekje, pushkatim, vendim i cili u zbatua në datë 17 korrik 1977.
Në nder të dy poetëve është ngritur një memorial bronzi në qytetin e Librazhdit./Syri
Discussion about this post