Nga Klodian Tomorri- Nje pjese e shoqerise u befasua nga nje deklarate e kandidatit per kryetar bashkie te koalicionit Bashke Fitojme ne Libohove, i cili premtoi sherbim funeral falas. Madje disa nga mediat dashamirese me qeverine e trajtuan me ironi dhe tallje duke e pikturuar kandidatin si njeri te cuditshem. E megjithate nga kendveshtrimi strikt ekonomik, kjo eshte nje politike publike eficente. Per disa arsye.
Se pari, ky nuk eshte transaksion me vullnet te lire. Kur nje qytetar ble nje molle, kjo eshte zgjedhja e tij dhe transaksioni ndodh me vullnetin e lire te te dy paleve, shitesit dhe bletesit. Ndersa ne rastin e sherbimit funeral, bleresi nuk hyn ne transaksion me vullnetin e tij te lire.
Se dyti, nuk deformon tregun. Problemi kryesor i subvencioneve eshte se ato deformojne tregun. Kur ti ofron nje sherbim falas, kerkesa per te rritet aq shume sa qe tregu shkon ne nje ekuiliber te shtremberuar, i cili nuk maksimizon mireqenien e shoqerise. Ne rastin e sherbimit funeral, kerkesa eshte totalisht inelastike ndaj cmimit. Pra, po te ofrosh molle falas, do dyndet i gjithe komuniteti te perfitoje. Po te ofrosh sherbim funeral falas, njerezit nuk dynden te vdesin.
Tani, a eshte ky nje problem aq i mprehte sa te kerkoje politike publike?
Ne fillim te shekullit te kaluar, shumica e fshatareve ne Shqiperi e humbnin token pikerisht per shkak te shpenzimeve funerale. Kur u ndahej nga jeta nje familjar, ata detyroheshin t’i jepnin token Beut te fshatit, i cili u paguante sherbimin funeral. Kjo eshte e dokumentuar nga nje sere autoresh. Nje pjese e ketyre latifondisteve tane, i kane zgjeruar tokat e tyre edhe keshtu.
A eshte e njejta situate sot?
Nuk eshte cudi qe ne zonat e thella te Shqiperise te kete me mijera familje, te cilat nuk e perballojne dot nje kosto te tille. Disa prej tyre mund te zhyten ne borxhe nga te cilat nuk dalin dot me. Pertej kesaj, ka dhe nje problem tjeter. Ne keto zona tani kane mbetur vetem te moshuar, nje pjese e te cileve ndoshta jane te harruar edhe nga femijet e tyre ne emigracion.
Keshtu qe sado e cuditshme te duket, ne zonat e varfra, kjo eshte nje politike publike qe ben sens. Nuk e di nese ai zoteria eshte ekonomist. Apo nese ka studiuar ekonomiks publik te avancuar? But the guy has a point.
Discussion about this post