Shqipëria është renditur e katërta në Europë për rënien më të madhe të numrit të fëmijëve të moshës 0-5 vjeç, pas Estonisë, Finlandës dhe Italisë. Sipas një raporti të fundit të Bashkimit Europian mbi ecurinë e arsimit në kontinent, në këto vende numri i fëmijëve ka rënë me më shumë se 20% midis viteve 2013 dhe 2023.
Raporti thekson se kjo tendencë alarmante nuk kufizohet vetëm në disa vende, por shtrihet në të gjithë Europën, e cila po përballet me plakjen e popullsisë. Ndonëse jetëgjatësia është më e lartë se kurrë më parë, numri i lindjeve ka rënë ndjeshëm.
Të dhënat tregojnë se më 1 janar 2023, në Bashkimin Europian jetonin 25 milionë fëmijë nën moshën 6 vjeç, një shifër që është 2 milionë më e ulët krahasuar me një dekadë më parë. Parashikimet demografike sugjerojnë se kjo prirje do të vazhdojë, duke çuar në një reduktim me 1 milion fëmijë të tjerë deri në vitin 2030.
Ndërkohë, pavarësisht rënies së numrit të fëmijëve, popullsia e përgjithshme e BE-së ka qenë në rritje. Kjo situatë mund të sjellë dy skenarë të mundshëm: ose më pak vëmendje për nevojat e fëmijëve, ose shtimin e politikave që synojnë të nxisin lindshmërinë.
Sipas analizës së BE-së, trendi i rritjes së shpenzimeve publike për arsimin parashkollor si përqindje e Produktit të Brendshëm Bruto (PBB) sugjeron se shumica e vendeve po orientohen drejt politikave për të nxitur lindjet. Në vitin 2023, numri i fëmijëve në BE ishte 8.1% më i ulët se në vitin 2013, por ndërkohë, shpenzimet publike për fëmijët deri në 6 vjeç u rritën nga 0.67% e PBB-së në vitin 2014 në 0.71% në vitin 2021.
Rritja më e madhe e fondeve për fëmijët është regjistruar në Gjermani, Estoni, Letoni, Lituani, Zvicër dhe Islandë. Megjithatë, Suedia dhe Islanda mbeten vendet që investojnë më shumë, duke tejkaluar 1.6% të PBB-së. Në të kundërt, Shqipëria, Irlanda, Greqia, Qiproja dhe Turqia kanë shpenzuar më pak se 0.3% të PBB-së për fëmijët.
Sa i përket numrit të fëmijëve të vegjël, Italia dhe Spanja kanë përjetuar rënien më të madhe, me mbi 700,000 fëmijë më pak midis viteve 2013 dhe 2023. Franca dhe Turqia gjithashtu kanë shënuar rënie të konsiderueshme, me 550,000 dhe 515,000 fëmijë më pak gjatë kësaj periudhe.
Ndërkohë, disa vende kanë shmangur këtë tendencë. Në Danimarkë, Qipro, Hungari, Sllovaki dhe Suedi, numri i fëmijëve ka mbetur relativisht i qëndrueshëm gjatë dekadës së fundit.
Në disa shtete madje është regjistruar një rritje e konsiderueshme e numrit të fëmijëve. Për shembull, në Gjermani, popullsia e fëmijëve të moshës 0-5 vjeç është rritur me 18% nga viti 2013 deri në vitin 2024. Luksemburgu dhe Malta kanë shënuar një rritje prej 13.3% dhe 10.5%, ndërsa në Austri dhe Zvicër ky numër është rritur përkatësisht me 9.9% dhe 8.4%.
Discussion about this post