Një shkrim i publikuar nga Balkan Insight, BIRN, Rrjeti Ballkanik i Gazetarisë Hulumtuese, e cilëson si në kundërshtim me Bashkimin Evropian, vendimin e fundit të qeverisë shqiptare për të hequr vizat për të gjithë qytetarët kinezë.
Shqipëria bëhet vendi i dytë në rajon, pas Serbisë që liberalizon vizat për Kinën, në një kohë kur Bashkimi Evropian ka nisur zyrtarisht procesin e bisedimeve për anëtarësim në union.
Shkrimi:
Shqipëria ka vendosur t’i bashkohet Serbisë duke rënë dakord për t’u ofruar qytetarëve kinezë udhëtim pa viza, dy vendet e vetme në rajon që e bëjnë këtë.
Qeveria e Shqipërisë miratoi të martën një marrëveshje me autoritetet kineze për heqjen e regjimit të vizave për qytetarët e të dy vendeve. Pasi Serbia bëri të njëjtën gjë vite më parë, marrëveshja e bën Shqipërinë vendin e dytë në rajon që heq vizat me Kinën, një veprim që mund të shihet si në kundërshtim me politikën e Bashkimit Evropian, vetëm disa muaj pasi vendi hapi bisedimet për anëtarësim. Miratimi i marrëveshjes pasoi një propozim nga Ministria e Jashtme. Ministria nuk iu përgjigj pyetjeve të BIRN në lidhje me marrëveshjen në kohën e publikimit. Mbajtësit e pasaportave kineze aktualisht duhet të marrin një vizë Shengen për të hyrë në çdo vend në Zonën Shengen të BE-së pa pasaporta. Shumë vende të Ballkanit Perëndimor ndjekin kontakte të ngushta me Kinën, kryesisht për arsye ekonomike. Një raport i Parlamentit Evropian për Ballkanin Perëndimor dhe Kinën, i publikuar në qershor, vuri në dukje se, “për vendet në rajon, mungesa e kushtëzimit për investimet kineze i bën ato më tërheqëse”.
“Kjo, megjithatë, ndikon negativisht në kushtëzimin e BE-së duke ulur efektivitetin e reformave dhe standardeve të propozuara, veçanërisht në aspektin e të drejtave sociale, qëndrueshmërisë dhe mbrojtjes së mjedisit. Aspekte të tjera të aktiviteteve të Pekinit në rajon mund të pengojnë gjithashtu perspektivat e vendeve të Ballkanit për t’u bashkuar me bllokun”, shtoi ai.
Vitet e fundit Kina ka marrë pjesë në disa projekte infrastrukturore në Shqipëri. Në shtator 2016, kompania kineze Geo-Jade Petroleum pagoi 384.6 milionë euro për koncesionin e nxjerrjes së naftës në fushën e Patos-Marinzës, vendburimi më i madh i naftës në vend. Një muaj më vonë, China Everbright Group, një firmë e mbështetur nga shteti, bleu 100 për qind të aksioneve në aeroportin Ndërkombëtar të Tiranës, në atë kohë aeroporti i vetëm në vend, për 82.25 milionë euro. Por, larg nga hapja e dyerve për më shumë investime kineze, marrëveshja u prish dhe nuk ka pasur asnjë projekt apo investime të rëndësishme që nga viti 2016.
Përveç Serbisë, vende të tjera jashtë BE-së në rajon kërkojnë viza nga qytetarët kinezë, megjithëse në Maqedoninë e Veriut flitet për heqje reciproke të vizave prej vitesh. Qytetarët turq kanë nevojë edhe për viza për të vizituar Kinën. Zakonisht zgjasin 30 ditë dhe skadojnë për 90 ditë. Qytetarët turq nuk kanë nevojë për viza për Hong Kong dhe Macau. Zyrtarët kinezë janë të përjashtuar nga vizat për udhëtim në Turqi deri në 30 ditë, por mbajtësit e pasaportave të zakonshme duhet të kenë vizë. Ata mund të marrin një vizë elektronike 30-ditore me një hyrje përmes një faqeje interneti të qeverisë.
Malazezët gjithashtu kanë nevojë për viza për të shkuar në Kinë, të vlefshme për gjashtë muaj. Qytetarët kinezë kanë nevojë edhe për vizë për të hyrë në Mal të Zi, e vlefshme për 30 ditë. Serbia dhe Kina hoqën kërkesat për viza në vitin 2016. Nuk kërkohet vizë për qëndrim deri në 90 ditë për pasaportat diplomatike dhe zyrtare. Vizat e mbajtësve të pasaportës së zakonshme zgjasin 30 ditë nga data e hyrjes. Kina prej kohësh po punon për të rritur ndikimin e saj ekonomik në rajonin e Ballkanit. Sipas llogaritjes së vetë BIRN, rajoni aktualisht pret 135 projekte me vlerë të paktën 32 miliardë euro, që në një mënyrë ose në një tjetër janë të lidhura me Kinën.
Një hartë interaktive, “Kina në Ballkan”, është rezultat i hulumtimit të BIRN-it mbi llojet e ndryshme të bashkëpunimit midis Pekinit dhe vendeve në rajon. Kina po tregon një interes të veçantë në metalurgji, miniera, energji dhe transport. Shumë nga këto projekte kanë ngritur akuza për korrupsion, shfrytëzim dhe dëmtim mjedisor.
Discussion about this post