Gati katër vite pas shembjes së Teatrit Kombëtar, kryebashkiaku i Tiranës Erion Veliaj u shfaq këtë të shtunë si ithtar i trashëgimisë kulturore.
Gjatë një interviste televizive, Veliaj dënoi hedhjet e molotovëve në protestat që kërkojnë dorëheqjen e tij, duke u shprehur se godina e bashkisë është monument kulture.
“Godina e bashkisë është monument kulture. Ndaj, të thuash se po e bëjmë këtë për teatrin dhe po djegim një monument kulture, që është realisht monument kulture, se ai (ish godina e teatrit) nuk ishte me ligj, është diskreditimi më i madh. Pastaj, ta mbyllësh protestën duke thënë lironi Saliun, aty vërtet katandiset kokoshi një thelë, se kuptohet që interesi është tërësisht banal dhe jo parimor”, tha Veliaj, duke sulmuar sërish këtë të shtunë protestat që kërkojnë dorëheqjen e tij si kryebashkiaku i Tiranës dhe arrestimin për dosjen “5D” e aferën e inceneratorit të Tiranës.
Teksa sot Erion Veliaj shfaqet i shqetësuar për trashëgiminë kulturore, katër vite më parë, luajti një rol kyç në shembjen e Teatrit Kombëtar – që Organizata Europiane për Trashëgiminë Kulturore (Europa Nostra) e cilësoi “një objekt trashëgimie me rëndësi kulturore dhe arkitekturore të madhe për Europën”.
Shembja e Teatrit
Pushteti zgjodhi errësirën e një fundjave Maji për të rrëzuar me rruspa ndërtesën e Teatrit Kombëtar. Rezistenca më shumë se dy vjeçare për mbajtjen e teatrit e artistëve dhe aktivistëve, u godit dhunshëm nga dhuna e efektivëve me uniformë ndaj qendrëstarëve të kauzës dhe fadromat e rënda që rrafshuan ndërtesën e Teatrit Kombëtar.
Shembja e godinës u kundërshtua me një qëndresë gati të pashembullt nga grupimi “Alenca për Teatrin”, personalitete të shquara, organizata vendase e të huaja dhe vetë zyrtarë të lartë të Bashkimit Europian. Megjithatë, përballë ishin njerëzit e pushtetit. Si itharë të shkatërrimit u pozicioniuan egërsisht kryeministri Edi Rama dhe kryebashkiaku i Tiranës Erion Veliaj, sipas të cilëve godina nuk kishte asnjë vlerë.
Me procedura të cilësuara antikushtetuese më pas nga Gjykata Kushtetuese, pushteti arriti të rrafshojë Teatrin Kombëtar dhe i çeli dritën jeshile biznesmenit pranë qeverisë Shkëlqim Fusha, për të ndërtuar teatrin e ri brenda një kompleksi në vendin ku qëndronte godina e shembur.
GJK: Shembja e Teatrit me procedura antikushtetuese, heshtje varri nga SPAK
Shembja e Teatrit Kombëtar u krye në bazë të procedurave të vlerësuara antikushtetuese nga autoritetet, megjithatë asnjë masë nuk u mor për ndalimin e punimeve nga firma “Fusha”.
Në korrik të vitit 2021, Gjykata Kushtetuese shfuqizoi “ligjin Fusha”, i cili i dha biznesmenit Shkëlqim Fusha truallin e Teatrit Kombëtar për ngritjen e një kompleksi kullash.
Gjykata Kushtetuese shfuqizoi njëkohësisht edhe një Vendim të Këshillit të Ministrave, bazuar në atë ligj, nëpërmjet të cilit kalohej pronësia e truallit të Teatrit Kombëtar nga Ministria e Kulturës tek Bashkia e Tiranës.
Megjithatë, një trupë e përbërë nga Marsida Xhaferllari, Fiona Papajorgji dhe Ilir Toska, doli më vonë në konkluzionin se Gjykata Kushtetuese nuk ka mjete juridike për të detyruar institucionet, në rastin konkret Këshillin e Ministrave dhe Bashkinë e Tiranës, që të zbatojnë vendimet e saj.
Lidhur me çështjen është bërë kallëzim edhe në Prokurorinë e Posaçme, që vijon të prodhojë heshtje edhe katër vite pas shembjes së Teatrit.
Discussion about this post