Nxënëset adoleshente në Afganistan shfaqen të dëshpëruara çdo ditë e më shumë, pasi vetëm tre muaj pas pushtimit të talebanëve ato vijojnë të përjashtohen nga shkollat, duke iu mohuar e drejta e arsimimit, vetëm për shkak të përkatësisë gjinore.
“Të mos jesh në gjendje të studiosh ndjehet si një dënim me vdekje”, thotë 15-vjeçarja Meena. Ajo thotë se ajo dhe miqtë e saj ndihen të humbur dhe të hutuar që nga mbyllja e shkollës së tyre në provincën verilindore Badakhshan.
“Ne nuk kemi asgjë për të bërë përveç punëve të shtëpisë, ne jemi të ngrirë në një vend,” thotë Laila, 16 vjeç, shkolla e së cilës në provincën Takhar mbylli ditën kur talebanët morën pushtetin në gusht.
Studentë dhe drejtues në 13 provinca tregojnë zhgënjimin e vajzave që ende nuk janë të lejuara nga shkolla e mesme, pavarësisht premtimeve nga talebanët se ato do të jenë në gjendje të rifillojnë studimet e tyre sa më shpejt të jetë e mundur. Shkollat në Afganistan janë rihapur vetëm për vajzat në nivelin fillor. Mësuesit, të cilët pothuajse të gjithë nuk ishin paguar që nga qershori, thanë se situata po ndikonte në mirëqenien e vajzave, e madje kjo gjë po çonte në martesën e tyre të hershme.
“Studentët janë vërtet të mërzitur, po vuajnë mendërisht. Unë përpiqem t’u jap atyre shpresë, por është e vështirë sepse ata janë të ekspozuar ndaj trishtimit dhe zhgënjimit. “
Mësuesit raportuan gjithashtu një rënie shqetësuese të frekuentimit të vajzave në shkollat fillore, të cilat janë lejuar të kthehen. Ata thanë se rritja e varfërisë dhe shqetësimeve të sigurisë do të thoshte se familjet hezitonin të dërgonin vajza më të reja në shkollë. Zyrtarët kanë shmangur më parë të konfirmojnë se ky ishte një ndalim i plotë. Por zëvendësministri në detyrë i Arsimit Abdul Hakim Hemat konfirmoi se vajzat nuk do të lejohen të ndjekin shkollën e mesme derisa të miratohet një politikë e re arsimore në vitin e ri. Pavarësisht kësaj, disa shkolla për vajza raportohet se janë rihapur pas negociatave me zyrtarët lokalë talebanë.
Në qytetin verior të Mazar-i-Sharif në provincën Balkh, një mësues na tha se nuk kishte probleme dhe vajzat po ndiqnin shkollën normalisht. Por një student tjetër në të njëjtin qytet tha se një grup luftëtarësh të armatosur talebanë po iu afroheshin nxënëseve në rrugë, duke u thënë atyre që të siguroheshin që flokët dhe goja e tyre të mos dukeshin. Si rezultat, rreth një e treta e klasës së saj nuk kishte ardhur më në shkollë.
“Ne e kemi jetën në duart tona kur dalim nga shtëpia. Njerëzit nuk buzëqeshin. Situata nuk është e qetë. Ne po dridhemi nga frika”, tha një nxënëse. Qeveria talebane urdhëroi djemtë të kthehen në shkollën e mesme në shtator, por nuk përmendi vajzat.
Drejtorët në tre provinca të ndryshme thanë se kishin rihapur shkollat, por zyrtarët lokalë u thanë të mbyllnin pa shpjegim një ditë më vonë. Vajzat kishin dalë në portat e shkollës çdo ditë duke pyetur se kur do të lejoheshin të ktheheshin, tha njëra. Disa nxënëse të mesme janë përpjekur të vazhdojnë studimet nga shtëpia
Laila, e cila dëshiron të bëhet mami ose mjeke, thotë se i mban pajisjet e shkollës të pastra dhe të rregullta në dhomën e saj, duke mos lejuar askënd t’i prekë ato, duke pritur momentin kur ato mund të përdoren përsëri.
“Kur shoh rrobat e mia, librat, shallin dhe këpucët e mia, të gjitha të reja të ulura në dollapin tim pa u përdorur, mërzitem shumë. Nuk kam dashur kurrë të ulem në shtëpi,” thotë ajo.
Meena dëshiron të bëhet kirurge, por dyshon nëse do t’i lejohet të vazhdojë studimet. Ajo kujton se ishte rreshtuar në këndin e lojërave në shkollë dhe qeshte me shoqet e saj, ku ata këndonin himnin kombëtar para se të shkonin në mësime.
“Sa herë që mendoj për ato momente, ndihem e mërzitur dhe e pashpresë për të ardhmen tonë”, thotë ajo.
Z. Hemat tha se situata aktuale ishte një vonesë e përkohshme ndërsa qeveria siguroi një “ambient të sigurt” për vajzat për të shkuar në shkollë. Ai theksoi nevojën që klasat e vajzave dhe djemve të ndahen, diçka që tashmë është e zakonshme në të gjithë Afganistanin. Ekziston frika se përfitimet e arritura në arsimin e vajzave gjatë 20 viteve të fundit mund të humbasin. Vajzat dhe gratë u ndaluan nga shkollat dhe universitetet gjatë sundimit të fundit taleban midis 1996 dhe 2001. Mbylljet e këtij viti kanë pasur tashmë një efekt të përhershëm në jetën e disa vajzave, sipas dëshmisë nga një mësuese kryesore në provincën juglindore Ghazni.
“Të paktën tre nga vajzat tona të moshës 15 vjeç e poshtë kanë qenë të martuara u larguan nga të mitur që kur talebanët morën pushtetin, “tha mësuesi, i cili kishte frikë se të tjerët do t’i ndiqnin pasi familjet e tyre zhgënjeheshin duke i parë ata në shtëpi “duke mos bërë asgjë”.
Unicef ka thënë se është thellësisht i shqetësuar për raportet se martesat e fëmijëve janë në rritje në Afganistan. Një drejtuese në provincën qendrore Ghor tha se çështja e mbylljes së shkollave ishte e parëndësishme në krahasim me problemet e tjera me të cilat përballeshin studentët e saj.
“Unë mendoj se shumë nga studentët tanë do të vdesin… Ata nuk kanë ushqim të mjaftueshëm për të ngrënë dhe nuk mund të ngrohen. Nuk mund ta imagjinoni varfërinë,” tha ajo.
Discussion about this post