Data 19 gusht deri në datën 25, janë ditët kur Mali i Tomorrit shndërrohet në vendin shpirtëror për mijëra pelegrinë që adhurojnë shenjtin e tyre Abaz Aliu. Edhe pse jemi në kohë pandemie, besimtarët bektashinj nuk kanë nguruar të shkojnë tek Pelegrinazhi i shenjtë në Malin e Tomorrit.
Të pafrikësuar nga virusi Covid-19 dhe me besimin në zot, pelegrinët janë ngjitur si çdo vit në Malin e Tomorrit për të ndjekur ritualet e shenjta dhe për të vizituar objektet e kultit, Tyrben dhe Teqenë që ndodhen në majat më të larta shkëmbore. Edhe pse mendohej se pandemia do t’i frenonte pelegrinët për t’u bërë pjesë e këtij pelegrinazhi, që prej datës 18 që u shënua edhe nisja e pelegrinëve të parë drejt malit, numri i tyre deri më sot ka arritur në rreth 400 mijë, ndërkohë që festimet do të përfundojnë të martën në mbrëmje.
“Unë e kam herën e parë që vij dhe kam shumë besim. U mblodhëm me fëmijët këtu dhe zoti lartë të na shikoj dhe të na ruaj” – u shpreh një nga të pranishmit.
Sipas traditës, pelegrinët mbërrijnë në pikën më të lartë të malit Tomorr, ku në një teqe të vogël prehet shenjti Abaz Ali, vëllai i gjetur i profetit Muhamet. Me mbërritjen në mal, pelegrinët ngrenë çadrat në këtë vend të shenjtë duke kryer jo vetëm kurbanin e festës, por duke ngjitur me këmbë edhe majën e Malit të Tomorrit, i cili ndodhet 2416 metra mbi nivelin e detit.
Çdo pelegrin që bëhet pjesë e kësaj feste kryen në mal ritet shumëshekullore të besimit bektashi për festën e Abaz Aliut, ku përfshihen ndezja e qirinjve në vendet e shenjta, dhurimi i të hollave pranë objekteve të kultit dhe flijimi e një deleje apo qengji. Sakrifica e qengjit është rituali i veçantë i kësaj feste, ku në shenjë pastrimi pas flijimit, besimtarët duhet të lyejnë ballin me gjakun e qengjit të sapo-therur, të kryejnë lutjen dhe më pas, mishi i qengjit të sakrifikuar piqet në hell dhe ndahet ndërmjet pelegrinëve.
“Ne vijmë nga Ballshi, është viti i tretë që po vijmë këtu. Thonë që është gjë e mirë, shkojmë ndezim ndonjë qiri ose lëmë ndonjë lekë që të na eci mbarë gjatë vitit” – u shpreh një nga të pranishmit që kishte ardhur nga Ballshi.
Për mbarëvajtjen e Pelegrinazhit të shenjtë në Malin e Tomorrit si dhe për të siguruar respektimin e protokolleve të sigurisë për shkak të Covid-19. Drejtoria Vendore e Policisë së Beratit ka hartuar që prej datës 19 gusht një plan të detajuar masash, duke shtuar kontrollet dhe efektivët e policisë rrugore përgjatë të dyja akseve që të çojnë drejt Teqesë së Kulmakut në Malin e Tomorrit si dhe në vendin ku zhvillohet pelegrinazhi. Ditët e pelegrinazhit në Malin e Tomorrit përfundojnë në 25 Gusht, por kulmi i kësaj feste arrin në datën 22 dhe 23 Gusht.