Nëse doni të kuptoni se sa dukshëm pushtimi i Rusisë në Ukrainë ka rigjallëruar qëndrimet e Europës ndaj sigurisë dhe mbrojtjes, duhet të kaloni disa ditë në selinë e NATO-s në Bruksel.
31 vendet e aleancës po bashkëpunojnë me një ndjenjë të ripërtërirë qëllimi për të garantuar sigurinë kontinentale dhe për të penguar agresionin rus kundër Europës.
Aleanca më e suksesshme në historinë njerëzore, u përpoq të gjente qëllimin e saj në epokën e pas Luftës së Ftohtë, duke u përpjekur të balanconte operacionet jashtë zonës me nevojat e mbrojtjes kontinentale në një kohë kur kërcënimi, Rusia dukej të ishte në zbehje.
Përpara pushtimit të zgjeruar të Ukrainës nga Rusia, presidenti i Francës, Emanuel Macron shkoi aq larg sa sugjeroi se aleanca “ishte vjetëruar”. Por aleanca tani ka një fokus më të qartë.
Deri më tani, NATO me qëllim ka qëndruar në “periferi” të luftës në Ukrainë me aleancën që i ka ofruar vetëm armë jovdekjeprurëse Kievit. Pavarësisht sugjerimeve të Presidentit Vladimir Putin për të kundërtën, konflikti në Ukrainë nuk është një luftë midis NATO-s dhe Rusisë.
Shtetet anëtare individuale po ofrojnë ndihmë të konsiderueshme për të mbështetur mbrojtjen dhe kundërsulmin e Ukrainës, por misioni i mbrojtjes dhe parandalimit të aleancës mbetet i pandryshuar dhe sigurisht është rigjallëruar.
Nga krijimi dhe miratimi i planeve të reja rajonale të mbrojtjes deri te integrimi aktiv i Finlandës dhe, me shpresë, anëtarësimi i Suedisë në të ardhmen e afërt aleanca po përditëson një model mbrojtjeje dhe parandalimi. Ky është një proces kompleks dhe dinamik.
NATO po përpiqet të integrojë mësime pothuajse në kohë reale nga fushat e betejës së Ukrainës, ndërsa modernizon planet e saj të mbrojtjes operacionale dhe dizajnon aftësitë për të ardhmen.
NATO dhe vendet anëtare të saj duhet të mësojnë sërish sfidat e mbajtjes së kërkesave të luftës me intensitet të lartë dhe kompleksitetin e mobilizimit masiv dhe logjistikës, siç janë njësitë që lëvizin me shpejtësi nëpër Europë.
Fundi i Luftës së Ftohtë dhe shpresat se aleanca do të mund të bashkëpunonte më mirë me Rusinë, dhe epoka e pas 11 shtatorit, treguan të kundërtën.
Pushtimi i Rusisë në Ukrainë tregoi realitetin se kontinenti nuk ishte imun ndaj luftës ndërshtetërore.
Sfidat e luftës me intensitet të lartë kërkojnë një fokus të rinovuar në elementët e planifikimit që ishin të zakonshme në Luftën e Ftohtë.
Plani i Veprimit për Mbrojtjen e NATO-s , për shembull, është një njohje e qartë se nevojitet më shumë, më shumë predha artilerie, municione dhe pajisje dhe një përpjekje për të nisur procesin në një mënyrë të zgjuar dhe të arsyeshme.
Planet rajonale të mbrojtjes do të bëjnë që aleanca të jetë më e përgatitur kundër gamës gjeografike të kërcënimeve që Rusia do të paraqesë në të ardhmen. Grupet e betejës së NATO-s do të ofrojnë fleksibilitet më të madh për t’iu përgjigjur veprimeve ruse dhe për ta parë aleancën më të shkathët.
Pengesat mbeten ende. Ndërsa vendet i kanë përshtatur shpenzimet e tyre për mbrojtjen kombëtare më afër objektivit prej 2 për qind të PBB-së , kjo thjesht po përshtatet me nivelin e mëparshëm të pritshmërive.
Ruajtja e unitetit politik për të shoqëruar fokusin e qartë ushtarak është gjithashtu i nevojshëm. Çdo aleancë do të ketë anëtarë të përçarë dhe mosmarrëveshje të intensiteteve të ndryshme, shikoni tensionet rreth anëtarësimit të Suedisë. Është detyrë e liderëve politikë që të bashkëpunojnë me njëri-tjetrin dhe të kenë një qëllim dhe fokus të përbashkët, veçanërisht kur kërcënimet nuk janë universale.
Në përgjithësi është pranuar që Rusia do të rindërtojë forcat e saj, pyetja është se sa shpejt dhe sa gjerësisht. Është gjithashtu e rëndësishme të vazhdohet fokusi në shumëllojshmërinë e sfidave që Rusia paraqet përtej forcave tokësore konvencionale.
Moska ruan arsenalin e saj strategjik, pjesën më të madhe të forcës së saj ajrore dhe aftësive detare jashtë Detit të Zi. Ajo vazhdon të ketë aftësi kibernetike dhe mjete të tjera përshkallëzimi përmes mjeteve jokonvencionale si keqinformimi dhe dezinformimi, aktivitetet destabilizuese, angazhimi i saj meKorenë e Veriut dhe Iranin dhe aktivitetet në të gjithë Afrikën.
Megjithatë, zgjedhjet presidenciale të 2024-ës shfaqen në sfondin e një pjese të madhe të planifikimit afatshkurtër të NATO-s. Ndërsa të gjithë ishin shumë të sjellshëm dhe profesionistë për të komentuar politikën e Amerikës, ishte tashmë një fakt që Presidenti Donald Trump ka shprehur dyshime për aleancën dhe ka vënë në pikëpyetje angazhimin e Amerikës ndaj detyrimeve të saj në Nenin 5.
Zgjedhja e tij mund të rezultojë në një ndryshim të dukshëm në mbështetjen e Uashingtonit për Ukrainën dhe të sugjerojë ndryshime afatshkurtër në marrëdhëniet e Amerikës me aleancën.
Sigurisht që do të ngrinte pyetje dhe shqetësime për besueshmërinë amerikane si në Bruksel ashtu edhe në kryeqytetet e vendeve anëtare të tij. Ndryshimet që po ndodhin brenda NATO-s do të vazhdojnë, megjithatë. Ndërsa rezultati i luftës në Ukrainë është i paqartë, megjithëse angazhimi i vendeve anëtare të NATO-s për fitoren përfundimtare të Kievit është i padiskutueshëm.
Moska me siguri duket se ka pësuar një disfatë strategjike me zgjerimin e NATO-s.
Discussion about this post